2010(e)ko urriaren 18(a), astelehena

BILBOKO ARATUSTEEN KARTELAK



"Igarri"

Manolo Gandía (1984)

Bilboko aratusteen kartelen historia ikertzen ibili naiz eta horren ondorioz sarrera hau idatzi dut.

Ez dakit noiz hasi ziren Franco osteko aratusteak Bilbon, baina aurkitu dudan kartelik zaharrena 1984koa da. Manolo Gandiak diseinatu zuen, oso gazte hil zitzaigun artistak, 35 urterekin, hain zuzen ere. Bere kartelean, Bilboko hiribilduaren fundatzailea den Don Diego Lopez de Haroren estatua plaza biribilean dagoen oinarritik jaitsita dago, plazatik mikrobusa pasatzen den bitartean. Garai horretan Bilbon arruntak ziren mikrobusak, baina gaur egun museoko objektuak baino ez dira.
Kuriosoa da, baina 1984ko Aste Nagusian Don Diego López de Haroren eskulturari argazkia egin nion eta aurtengoan ere. Bertan jartzen ditut...

_________________________________

He estado investigando sobre la historia de los carteles de los carnavales de Bilbao y como resultado he escrito esta entrada.

No sé cuándo comenzaron los carnavales en Bilbao después del franquismo, pero el cartel más antiguo que he encontrado es de 1984. Lo diseñó Manolo Gandía, artista bilbaino que murió muy joven, con tan solo 35 años. En el cartel la estatua de Don Diego López de Haro, fundador de la villa, ha bajado del pedestal en que se encuentra en la plaza circular, en la que se ve un microbús. Los microbuses eran muy corrientes en Bilbao en esa época, pero hoy en día no son más que un objeto de museo.
Resulta que en la Aste Nagusia de ese año saqué unas fotos a la escultura de Don Diego, lo que he repetido este año. Aquí pongo dos fotografías...

Don Diego López de Haro (1984)

Mariano Beinllure (1890)


Don Diego López de Haro (2010)


Bilboko mikrobusa (1972)

(Argazkia: Asociación de Amigos del Ferrocarril de Bilbao)


Aurkitu ditudan beste kartelak hemen jarri ditut. Batzuen egileak identifikatu ditut, askotan beste lekuetako informazioa gehitu dudala. Norbaitek beste egileen berri edukiko balu, eskertuko nioke adieraztea...
___________________________________

El resto de carteles que he encontrado son los que se pueden ver a continuación... He identificado a los autores de algunos de ellos, añadiendo información complementaria cuando he podido. Si alguien sabe quién es autor-a del resto, puede comentarlo...


(1985)


(1986)


(1988)


"Espacios"

(1990)


José Luis Arriola Saenz (1991)


"La reina de las fiestas"

Iñaki Palmau (1992)

1993koa da formatu horizontala daukan kartel bakarra.../El cartel de 1993 es el único con un formato apaisado...


"No me importa cómo seas..."

Violeta de la Nuez Ortega (1993)


"Con funda mic"

José Luis Lizan (1994)


"Metroguss"

Iñaki Gamboa (1995)

"La otra cara"

Abel Rocha (1996)


"Lunita"

Alejandro  Santos de la Isla (1997)

"La niña de mis ojos"

José Luis Arriola Saenz (1999)


"Ilargi"

Raúl López Martín (2000)


"Makaillua"

Iñigo Ugarte Pérez (2001)


"Me sigues"

Abel Rocha (2003)


"Make-up"



"Deditos"

Jon Macareno (2006)


"Pinta Bilbao de colores"



"Maskara"

"Don Karolino"



"Ez da asko behar"

Alexander Arrieta Zabala (2010)


Aurtengo Santanderreko aratusteak iragartzeko kartela aurkeztu zenean, polemika piztu egin zen: Bilboko kartelarekin antz handia zeukan. Baina Santanderreko udalak ez zuen kartela erretiratu eta kartel hori izan zen aratusteak iragarri zituena.
Hemen jarri ditut polemikari buruzko loturak eta irudiak, bakoitzak bere iritzia eman dezan...
____________________________________

Cuando se presentó el cartel de los carnavales de Santander de este año, hubo gente que dijo que era un plagio del de Bilbao. A pesar de la polémica, el ayuntamiento de Santander no retiró el cartel que fué el que anunció los carnavales.
En las siguientes direcciones se pueden ver detalles de la polémica y las imágenes de ambos carteles, para que se pueda opinar...




http:/www.elcorreo.com/vizcaya/20100126/vizcaya/ayuntamiento-santander-retirara-cartel-20100126.html

http://www.elcorreo.com/vizcaya/20100126/vizcaya/sabia-habia-carnavales-bilbao-20100126.html

6 iruzkin:

  1. Mikrobusa barik 'mikro' esaten genuen. 'Mikroa' hartzera noa eta holakoak. 'Azulito' ere eta txistosoak 'los cielos' porque solo cabían los justos.............. ¡Qué tiempos aquellos'
    Gustuko ez dugun kartel hori Santanderrekoek kopiatu eta sudur urdiña ipini......... Mikrobusen kolore urdiña. Ia aurtengoa zelakoa den, polita bada idazkaritzara!!!!!!!!!!!!!

    ErantzunEzabatu
  2. Ze politak diren batzuk.
    Oso ondo azalu du Estik azulitoarena , eta oso ondo azaldu dozu zuk Don Diegorena eta azulitorena argazki horiek lortzen.
    Me han gustado mucho alguno de los carteles.Por ejemplo el del 85 me hace gracia que se haga referencia a un Bilbao industrial,el del 88 conozco a los autores(son dos chicos compañeros míos de BBAA)....me gusta mucho (yo cro que posteriormente se ha copiado esa idea de antifaz-puente de San Anton,me gusta mucho el collage del 96,también me parece bueno el del 99 ....aprovechando la tipología del 9+9....me gusta.Otros que me gustaron mucho son el del bacalao (me encantó cuando lo vi)y el de los dedos.
    Gustatu zaizkidanak aipatu ditut bakarrik.

    ErantzunEzabatu
  3. Eskerrik asko biok ziberespazioan ere beti egoteagatik, zuen iritziak interesgarriak dira, benetan.
    Neuk ere mikro deitzen nion azulitoari. Zenbat bidai egin ditudan txikitan eta hain txikia ez nintzenean herritik Bilbora eta Bilbotik herrira!!
    Olatz: esango didazu nortzuk diren 88ko kartelaren egileak. Kartel hori aspaldidanik daukagu gure amaren etxean horma bat apaintzen, 86koaren ondoan.

    ErantzunEzabatu
  4. Josu,kartel hori nire kide bik egin zuten. Arte ederretan koinzididu ginen.Diseinu espezialitatea egin zuten eta badakin handik urten eta gero publizitate enpresa batetan hasi zirela lanean batera.Bakarrik gogoratzen dot baten izena, baina ez abizena(Fidel).
    Bestearekin topo egin nuen Deustun orain dela pila bat urte.Denda baten eskaparatea diseinatzen zegoen.
    Dena den.....Fidelen datuak....agian lortu ahal ditut.
    Eta ustedot ganera.....Leioakoa edo Aretakoa zela (Fidel).

    ErantzunEzabatu
  5. http://www.cartellorealiza.com/concursoarchivado/jurado.jsp?con_id=11


    Josu, hemen aurkitu dot zeoer Fideli buruz.
    Fidel García, gaur egun Aurman diseinu enpresan lan egiten du(badakizu, Aurtentxe Athletic-eko presidentea izandakoaren enpresa).
    Bakeroz plaierak eta flekiloarekin....eskilaretan,ezkerretik hasita bigarrena da.
    Ia lortu ahal dozun zeozer gehiago.

    ErantzunEzabatu
  6. Eskerrik asko, Olatz. Ikertzen jarraituko dugu...

    ErantzunEzabatu